Nước giếng khoan là nguồn cung cấp nước sinh hoạt chính cho nhiều hộ gia đình ở Việt Nam, đặc biệt là ở nông thôn và ngoại thành. Tuy nhiên, nguồn nước này thường chứa nhiều tạp chất như cặn bẩn, phèn sắt, mangan, mùi hôi và các hợp chất hữu cơ không mong muốn. Để giải quyết hiệu quả các vấn đề này, việc sử dụng bể lọc nước với các vật liệu lọc nước giếng khoan phù hợp như là than hoạt tính, cát thạch anh, mangan greensand, sifo, aluwat, ... là giải pháp tối ưu. Hãy cũng tìm hiểu về vật liệu lọc nước, cách làm bể lọc nước giếng khoan gia đình, và cách mua than hoạt tính lọc nước giếng khoan tại Hà Nội,

Bài viết này sẽ giới thiệu chi tiết về các vật liệu lọc phổ biến và vai trò của chúng, đồng thời hướng dẫn bạn cách làm bể lọc nước giếng khoan hiệu quả tại nhà.

Các loại vật liệu lọc nước giếng khoan thông dụng không thể thiếu

Để xây dựng một bể lọc nước giếng khoan chất lượng, việc lựa chọn và kết hợp đúng các loại vật liệu là rất quan trọng. Dưới đây là những vật liệu phổ biến và công dụng của chúng:

1. Sỏi Thạch Anh (Quartz Gravel)

• Giới thiệu:

  Sỏi thạch anh có nguồn gốc từ đá thạch anh tự nhiên, được khai thác và phân loại theo kích thước. Sỏi có độ cứng cao, bề mặt trơ, không bị bào mòn và không phản ứng hóa học với nước. Kích thước phổ biến từ 4-6mm, 8-12mm hoặc lớn hơn.
  

• Ứng dụng trong bể lọc:

• Lớp đỡ chính (lớp đáy): Sỏi thạch anh kích thước lớn được đặt ở lớp dưới cùng của bể lọc, tạo mặt phẳng vững chắc, ngăn không cho các vật liệu lọc mịn hơn lọt xuống đáy bể hoặc trôi vào đường ống thu nước.
• Chống tắc nghẽn: Giúp hệ thống thu nước ở đáy bể không bị tắc bởi các hạt vật liệu nhỏ.
• Phân phối đều dòng nước: Đảm bảo dòng nước chảy đều qua toàn bộ tiết diện bể lọc, tăng hiệu quả tiếp xúc với các lớp vật liệu phía trên.

Vật liệu lọc nước giếng khoan: sỏi thạch anh

 

2. Cát Thạch Anh (Quartz Sand)

• Giới thiệu:

  Cát thạch anh là sản phẩm từ đá thạch anh tự nhiên nhưng có kích thước hạt nhỏ hơn nhiều. Thành phần chủ yếu là SiO2 (Silicon Dioxide) với độ tinh khiết cao, không lẫn tạp chất độc hại. Kích thước hạt thường dùng từ 0.4mm đến 2.5mm.

• Tại sao cát thạch anh là vật liệu không thể thiếu trong hệ thống lọc nước hiện đại?

• Tính trơ hóa học tuyệt đối: Cát thạch anh không hòa tan, không phản ứng với các chất trong nước, đảm bảo không bổ sung thêm thành phần không mong muốn hay độc hại vào nước đã xử lý. Nó cũng không làm thay đổi độ pH tự nhiên của nước và không loại bỏ các khoáng chất thiết yếu.
• Cấu trúc vật lý vượt trội: Có độ bền cơ học cao, chống mài mòn và vỡ vụn, đảm bảo tuổi thọ lớp lọc và hiệu suất ổn định. Kích thước và hình dạng hạt tối ưu giúp giữ lại hiệu quả các hạt lơ lửng, trầm tích và một số vi sinh vật.
• Hiệu quả và kinh tế: Dễ dàng sục rửa, phục hồi nhanh chóng khả năng lọc, kéo dài tuổi thọ và giảm chi phí bảo trì. Nguồn cung dồi dào và giá thành hợp lý.

• Ứng dụng trong bể lọc:

• Loại bỏ cặn lơ lửng: Giữ lại các hạt cặn bẩn, chất rắn lơ lửng, phù sa có kích thước lớn hơn khe hở giữa các hạt cát.
• Giảm độ đục của nước: Giúp nước trở nên trong hơn.
• Lớp lọc đa tầng: Thường được sử dụng thành nhiều lớp với kích thước hạt giảm dần từ dưới lên để tăng hiệu quả lọc và tránh tắc nghẽn.

Vật liệu lọc nước giếng khoan: Cát Thạch Anh chuyên dùng trong các bể lọc nước truyền thống

3. Than Hoạt Tính lọc nước giếng khoan (Activated Carbon)

Nếu bạn đang tìm kiếm nơi mua than hoạt tính lọc nước hoặc muốn tìm hiểu về than hoạt tính lọc nước, đây là vật liệu cực kỳ quan trọng.

• Giới thiệu:

  Than hoạt tính là dạng carbon được xử lý đặc biệt để tạo cấu trúc xốp với vô số lỗ nhỏ li ti, làm tăng diện tích bề mặt tiếp xúc. Nguyên liệu phổ biến ở Việt Nam là gáo dừa, tre. Than hoạt tính có dạng hạt, viên nén hoặc bột, trong đó dạng viên nén và hạt được ưa chuộng trong bể lọc gia đình.

• Ứng dụng trong bể lọc:

• Khử mùi và vị: Hấp phụ hiệu quả các chất gây mùi tanh (do sắt, mangan, H2S), mùi bùn, mùi lạ từ các hợp chất hữu cơ.
• Khử màu: Loại bỏ các chất gây màu trong nước, ví dụ màu vàng do phèn hoặc chất hữu cơ.
• Hấp phụ Clo dư: Loại bỏ lượng Clo còn lại nếu nước giếng được xử lý sơ bộ bằng Clo.
• Loại bỏ chất hữu cơ hòa tan: Hấp phụ các phân tử hữu cơ, bao gồm cả một số tàn dư thuốc bảo vệ thực vật, dung môi công nghiệp (nếu có).
• Cải thiện đáng kể chất lượng cảm quan của nước.

Vật liệu lọc nước giếng khoan: Than Hoạt Tính Dùng Trong Các Bể Lọc Nước Truyền Thống

4. Mangan Greensand (Cát Mangan hay Greensand)

• Giới thiệu:

  Mangan Greensand là một loại cát tự nhiên (glauconite) được xử lý bề mặt bằng cách phủ một lớp oxit mangan (MnO2​). Lớp phủ này có khả năng oxy hóa các hợp chất sắt (Fe2+), mangan (Mn2+) và hydro sulfide (H2​S) hòa tan trong nước, chuyển chúng thành dạng kết tủa không tan có thể dễ dàng lọc bỏ.

• Ứng dụng trong bể lọc nước giếng khoan:

  • Khử sắt (phèn): Oxy hóa sắt hòa tan (Fe2+) thành hydroxit sắt (Fe(OH)3​) kết tủa.
  • Khử Mangan: Oxy hóa mangan hòa tan (Mn2+) thành oxit mangan (MnO2​) kết tủa.
  • Loại bỏ Hydro Sulfide (H2​S): Khử mùi trứng thối do H2​S gây ra.
  • Tái sinh: Sau một thời gian sử dụng, khả năng oxy hóa của Mangan Greensand sẽ giảm. Để phục hồi, cần phải thực hiện quá trình tái sinh bằng dung dịch thuốc tím (KMnO4​).

Vật liệu lọc nước giếng khoan: Mangan greensand

5. Aluwat (Hạt Lọc Đa Năng Aluwat)

• Giới thiệu:

  Aluwat là tên thương mại của một loại vật liệu lọc đa năng, thường được sản xuất từ các khoáng chất tự nhiên như diatomit, zeolit, hoặc các oxit kim loại (nhôm, sắt). Cấu trúc của Aluwat cũng có độ xốp cao và diện tích bề mặt lớn.

• Ứng dụng trong bể lọc nước giếng khoan:

  • Khử sắt, mangan: Tương tự như Mangan Greensand, Aluwat có khả năng loại bỏ sắt và mangan thông qua cơ chế hấp phụ và oxy hóa xúc tác.
  • Loại bỏ Asen (Thạch tín): Một số loại Aluwat chuyên dụng có khả năng hấp phụ Asen hiệu quả.
  • Ổn định pH: Một số loại có thể giúp điều chỉnh nhẹ độ pH của nước.
  • Ưu điểm: Thường không cần tái sinh phức tạp như Mangan Greensand (hoặc chỉ cần rửa ngược), tuổi thọ cao hơn trong một số điều kiện nhất định. Tuy nhiên, hiệu quả cụ thể phụ thuộc vào thành phần và chất lượng nước đầu vào.

Hạt ALUWAT dùng trong lọc nước

6. Hạt Xốp (Sifo - Expanded Polystyrene Beads)

• Giới thiệu:

  Hạt xốp Sifo (viết tắt của Siphon Filter) là các hạt nhựa Polystyrene được gia nhiệt để trương nở, tạo thành các hạt tròn, nhẹ, có tỷ trọng nhỏ hơn nước nên thường nổi lên trên. Chúng có cấu trúc với nhiều khoảng trống giữa các hạt khi được ép lại.

• Ứng dụng trong bể lọc nước giếng khoan:

  • Lớp lọc tinh cặn nhỏ: Do nhẹ và có thể tạo thành lớp dày đặc trên bề mặt, hạt xốp Sifo thường được sử dụng như một lớp lọc tinh ở trên cùng của bể lọc (đặc biệt trong một số thiết kế bể lọc truyền thống hoặc bể lọc DIY). Chúng giúp giữ lại các hạt cặn rất nhỏ mà các lớp cát phía dưới có thể bỏ sót.
  • Giảm hiện tượng đóng váng bề mặt: Giúp bề mặt lớp cát chính không bị đóng váng nhanh.
  • Dễ dàng vệ sinh bề mặt: Lớp hạt xốp có thể được vớt ra, rửa sạch và tái sử dụng.
  • Lưu ý: Trong các hệ thống bể lọc cột áp lực hoặc các thiết kế hiện đại, hạt xốp Sifo ít phổ biến hơn so với các vật liệu khác cho vai trò lọc chính. Chúng phát huy tác dụng tốt nhất như một lớp hỗ trợ lọc tinh bề mặt trong các bể lọc hở truyền thống.

hạt sifo hay còn gọi là xốp lọc nước

Hướng dẫn cách làm bể lọc nước giếng khoan hiệu quả tại nhà

Hiệu quả của một bể lọc nước giếng khoan không chỉ đến từ từng loại vật liệu riêng lẻ mà còn từ sự kết hợp và sắp xếp hợp lý các lớp vật liệu.

Một cấu trúc bể lọc nước giếng khoan đa tầng phổ biến thường được sắp xếp từ dưới lên như sau:

1. Lớp Sỏi thạch anh (kích thước lớn nhất 4-6 mm): Lớp đỡ, chống tắc nghẽn.
2. Lớp Cát thạch anh (loại to/thô): Lọc cặn kích thước lớn.
3. Lớp Mangan Greensand hoặc Aluwat (tùy chọn): Nếu nguồn nước có nhiều sắt, mangan, asen, lớp này sẽ giúp xử lý chuyên biệt.
4. Lớp Than hoạt tính: Khử mùi, màu, hóa chất, và các hợp chất hữu cơ.
5. Lớp Cát thạch anh (loại mịn): Lọc tinh các cặn nhỏ.
6. (Tùy chọn) Lớp Hạt xốp Sifo: Dùng để lọc tinh cặn bề mặt trong các bể lọc hở truyền thống.

Việc lựa chọn và sắp xếp đúng các loại vật liệu lọc nước giếng khoan là yếu tố quyết định đến chất lượng nguồn nước sau xử lý. Mỗi vật liệu có vai trò và chức năng riêng, khi kết hợp lại sẽ tạo nên một hệ thống lọc mạnh mẽ, loại bỏ hiệu quả các tạp chất, mang lại nguồn nước trong sạch, an toàn cho sức khỏe gia đình.

Chú ý: Hãy tìm hiểu kỹ về đặc điểm nguồn nước giếng khoan nhà bạn để có thể lựa chọn những vật liệu lọc phù hợp nhất.

Sơ đồ hướng dẫn làm bể lọc nước giếng khoan gia đình

Lời khuyên từ chuyên gia:

Việc lựa chọn và sắp xếp đúng các loại vật liệu lọc nước giếng khoan là yếu tố quyết định đến chất lượng nguồn nước sau xử lý. Mỗi vật liệu có một vai trò và chức năng riêng, khi kết hợp lại sẽ tạo nên một hệ thống lọc mạnh mẽ, loại bỏ hiệu quả các tạp chất, mang lại nguồn nước trong sạch, an toàn cho sức khỏe gia đình. Hãy tìm hiểu kỹ về đặc điểm nguồn nước giếng khoan nhà bạn để có thể lựa chọn những vật liệu lọc phù hợp nhất.

Nếu chưa rõ ràng, hãy liên hệ với Đại Dương Xanh 02435642977 hoặc zalo: 0983144283 để biết thêm chi tiết!